Dosya Yükleme Durumu 0%
Sonuç
Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışında kesintiye gitmesinden ötürü, küresel gaz piyasalarındaki sıkışıklığın 2023 yılında da devam etmesi bekleniyor.
Hem Rusya tarafından gaz akışının azaltılması hem de talepteki daralmalar sebebiyle sıkışıklığın önümüzdeki yılda devam edeceği öngörülmektedir. Avrupa’nın alternatif kaynaklara yönelmesi ve LNG ithalatının artması, küresel çapta arz dengelerini de etkilemektedir.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) 2022 4.Çeyrek Gaz Piyasası Raporuna göre, Rusya’nın gaz akışını düşürmesiyle birlikte fiyatların rekor seviyelere çıkmasına sebep oldu. Ayrıca ticaret yolları değiştirildi ve gelişmekte olan ülkelerde yakıt kısıtlamalarına neden oldu. Avrupa’da doğal gazın Asya’da ise sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) fiyatlarının yılın üçüncü çeyreğinde yeni rekorlar kırması doğal gaza olan talebi düşürdü ve elektrik üretiminde kömür ve petrol gibi yakıtların kullanılmasına yol açtı. Sanayide talep yüzde 15’lik bir düşüş gösterdi. Yılın ilk sekiz ayında Avrupa’nın bir önceki yıla göre doğal talebi ise yüzde 10’luk bir azalma gösterdi.
Avrupa, bu dönemde LNG ithalatını artırdı ve alternatif bir kaynak olan Norveç’ten boru gazı alarak dengelemeye çalıştı. LNG talebi bu yılın ilk 8 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 65 artış gösterdi. Hindistan ve Güney Kore’de talep daraldı. Çin ve Japonya içinse doğal gaz talebinde bir değişiklik söz konusu değil. Amerika’da ise doğal gaz fiyatları özellikle yaz döneminde elektrik talebindeki artışlar sebebiyle 2008’den beri en yüksek seviyesini gördü.
Avrupa’nın bu yıl LNG ithalatının 60 milyar metreküp artacağı tahmin ediliyor. Bu rakam geçen yıl küresel LNG ihracat kapasitesindeki artışın iki katından fazla olması demek. Bu yüksek talep LNG tedariğinde de oluşan kısıtlar sebebiyle, Asya’nın LNG ithalatının bu yıl 2021 yılına oranla düşük kalması bekleniyor.
Eğer Rusya Avrupa’ya 1 Kasım itibariyle gaz akışını tamamen keserse gaz piyasasının nasıl etkileneceğine dair yapılan analize göre; doğal gaz talebi azaltılmadan ve Rus gaz tedariğinin tamamen kesilmesi durumunda, AB (Avrupa Birliği) gaz depolarındaki doluluğun Şubat 2023’te yüzde 20’nin altına inebileceği öngörülüyor. Bu oran LNG ithalatının düşük seyretmesi durumunda yüzde 5’e kadar bile düşebilir. Depoların seviyelerinin bu kadar düşmesi tedarik kesinti riskinin artmasına yol açabilir. Isınma sezonu boyunca talebi düşürecek tasarruf önlemlerinin alınması, depolardan gaz çekişini en aza indirmek ve tedariği yeterli seviyede tutmak çok önemli.
IEA Enerji Piyasaları ve Güvenliği Direktörü Keisuke Sadamori rapora ilişkin değerlendirmesinde, Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışını azaltmasının sadece Avrupa’ya değil tüm tüketicilere ve ekonomilere zarar verdiğini belirterek, "Küresel gaz piyasalarına ilişkin öngörümüz bulutlu olmaya devam ediyor. Tüm işaretler, 2023’te piyasalarının çok sıkışık seyredeceğini gösteriyor." ifadelerini kullandı.
