Dosya Yükleme Durumu 0%
Sonuç
Bir milyon metreküp doğal gazın teslimatı Polonyalı PGNiG tarafından sağlandı.
Kişinev, Polonya’dan alınan "örnek alım"ın "alternatif kaynaklardan gaz ithal etme yeteneğini test etmek ve doğal gaz tedarik sistemini dengelemek" anlamına geldiğini söyledi. PGNiG’den gelen teklifin, devlet şirketi Energocom’un bir ihale yaptıktan sonra aldığı yedi tekliften biri olduğunu da sözlerine ekledi.
Teslimat, Moldova’nın artan fiyatlar nedeniyle yaşanan kriz ortamında gaz arzını güvence altına almak için bir aylık olağanüstü hal ilan etmesinden dört gün sonra geldi.
Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Euronews’e "Hollandalı Vitol şirketi ile aynı miktarda ve aynı mekanizma üzerinden benzer bir sözleşme imzalandığını" söyledi.
"Moldova Cumhuriyeti’nin gaz basıncını kabul edilebilir seviyede tutması ve ülkenin enerji güvenliğinin sağlanması için Energocom, ihale sırasında teklif edilen en düşük fiyattan doğalgaz aldı" denildi.
Avrupa’nın başka yerlerinde gazın maliyeti yükselirken, COVID karantinalarından sonra artan talep, daha uzun kışlar nedeniyle mevcut stokların azalması ve yenilenebilir kaynakların açığı kapatamayacağı anlamına gelen hava koşulları gibi çok çeşitli faktörler yaşanıyor.
Moldova’nın doğalgaz ithalatının tamamına yakını Rusya’dan Rus devi Gazprom ile kurulan Moldovagaz şirketi aracılığıyla geliyor. Moldova ile komşu Romanya arasında bir gaz ara bağlantısı 2015 yılında faaliyete geçti, ancak şu anda yalnızca bir sınır kasabası olan Ungheni’nin 35.000 sakininin bu gazı kullandığını eklemekte fayda var.
Moldova’nın gaz ihtiyacının sadece %67’si şu anda karşılanmakta ve Gazprom ile 31 Ekim’den sonraki teslimatlar için görüşmeler sürüyor. Ancak hükümet, görüşmelerden olumlu bir sonuç alma konusunda "güvenmediği" konusunda açıklama yaptı. Eleştirmenler, Gazprom ve Kremlin’i, 2020’de Avrupa yanlısı Cumhurbaşkanı Maia Sandu’nun seçilmesinden sonra Moldova’yı cezalandırmak için gaz fiyatlarını yükseltmekle suçladılar.
Moldova gazının Rusya yanlısı Transdinyester topraklarından geçmesi gerektiği için müzakereler de karmaşık. Financial Times gazetesi Çarşamba günü geç saatlerde Gazprom’un Moldova’ya enerji sektörü reformlarını ve daha ucuz gaz fiyatları karşılığında Avrupa Birliği ile bir serbest ticaret anlaşmasını ertelemesi için baskı yaptığını da bildirdi.
Bu arada Gazprom, Kişinev’i geç ödeme yapmakla suçluyor ve yeni bir sözleşme imzalanmazsa arzı kesmekle tehdit ediyor. Gazprom’un bir sözcüsü, e-postayla gönderilen bir açıklamada, "Moldova’ya yalnızca ticari şartlarla gaz tedarik etme sözleşmesini uzatmak için bir karşı tarafla görüştüklerini" söyledi.
Moldova’nın diğer tedarikçilerle yaptığı anlaşmalar hakkında yorum yapmayı doğru bulmuyoruz" dedi.
Moldova Dışişleri Bakanlığı, hükümetin "hâlâ Gazprom ile Moldova Cumhuriyeti’ne doğal gaz tedariki için uzun vadeli bir sözleşme konusunda müzakere sürecinde olduğunu" söyledi.
"Müzakereler devam ediyor ve bu aşamada onlar hakkında yorum yapamayız" diyen açıklamada, "Yetkililer ülke düzenli bir gaz akışını güvence altına alır almaz olağanüstü hali daha erken sonlandırabilir" dedi.
Uluslararası Enerji Ajansı’na (IEA) göre, 2,6 milyon nüfuslu ülke, 2018’de enerji talebinin sadece %20’si yurtiçinde karşılandığından, neredeyse tamamen fosil yakıt ve elektrik ithalatına bağımlı. Ayrıca, jeopolitik ve fiyat şoklarına karşı özellikle savunmasız bırakan gaz depolama tesislerine sahip değildir. 2006 ve 2009 yıllarında Moskova ve Kişinev arasındaki anlaşmazlıklar, kışın on binlerce Moldova vatandaşını günlerce gazsız bıraktı. Haftalar süren ikinci örnekte, Moldova, kapasite ısıtıcıları ve elektrik jeneratörleri sağlayan AB’nin Sivil Koruma Mekanizmasını harekete geçirdi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen Çarşamba günü yaptığı açıklamada, AB’nin Moldova’nın enerji krizini yönetmesine yardımcı olmak için 60 milyon Euro yardımı onayladıklarını söyledi.
Von der Leyen, Moldova Başbakanı Natalia Gavrilita ile yaptığı görüşme sonrasında, "Yarın ki AB-Moldova Ortaklık Konseyi işbirliğimizi daha da güçlendirecek." dedi.
Sandu daha önce yaptığı açıklamada, "Avrupa Birliği, hem iyi hem de zor zamanlarda her zaman Moldova Cumhuriyeti vatandaşlarının yanında olmuştur." Dedi.
Moldova cephesi ise ’’Gaz arzı krizinin yönetiminde Avrupa Birliği tarafından sağlanan destek için minnettarız” dedi.
(www.euronews.com)
